Wykłady odbywają się w okresie od października do czerwca, raz w miesącu, w poniedziałki o godzinie 18:00.
Jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że materia wypełniająca Wszechświat składa się z atomów, które łączą się w cząsteczki chemiczne, a same składają się z cząstek elementarnych. Tak zbudowany jest świat wokół nas i my sami. Jednak od lat trzydziestych XX wieku, stopniowo, uzyskiwaliśmy dowody na to, że taka materia stanowi zaledwie kilkanaście procent materii ciążącej, rządzącej ruchami gwiazd w galaktykach i galaktyk w gromadach galaktyk. Wiemy, że ta "ciemna materia" nie może się składać z takich atomów, z jakich my jesteśmy zbudowani. Dziś, z obserwacji, wiemy bardzo dużo o ilości takiej ciemnej materii, jej rozkładzie. Nie wiemy jednak co tę materię tworzy. Jeszcze bardziej zaskakujące były wyniki obserwacji z lat dziewięćdziesiątych XX wieku, wskazujące, że Wszechświat rozszerza się coraz szybciej. Wysunięto hipotezę, że to przyspieszenie rozszerzania się Kosmosu powoduje obecność jeszcze jednego, tajemniczego składnika, o zaskakujących własnościach fizycznych - "ciemnej energii". W sumie ciemna materia i ciemna energia stanowią ok. 96% masy-energii we Wszechświecie. Problem czym one są jest zdaniem autora wykładu "największym, nierozwiązanym problemem w fizyce".
Andrzej Sołtan (CAMK)
Kwazary w odległych epokach kosmologicznych występowały znacznie liczniej niż obecnie. Jak wszystkie aktywne jądra galaktyk, kwazary świeciły kosztem energii grawitacyjnej materii wpadającej do znajdującej się w centrum monstrualnej czarnej dziury. Wiemy, że wszystko, co wpadło do czarnej dziury już się stamtąd nie wydostanie. Zatem nie ma sposobu, aby w czasie życia Wszechświata czarne dziury zniknęły. Gdzie się ukryły?
Piotr Życki (CAMK)
Wszechświat oglądany w zakresie wysokoenergetycznego promieniowania (rentgenowskie, gamma) okazuje się być znacznie bardziej gwałtowny i zmienny niż oglądany w zakresie widzialnym. W czasie wykładu przedstawię przykłady obiektów emitujących głównie w zakresie wysokich energii i omówię procesy fizyczne powodujące zmienność tej emisji.
Wojciech Dziembowski (OAUW)
Od odkrycia, sto lat temu zależności Okres - Jasność, Cefeidy pozostają kluczowymi obiektami dla pomiarów odległości we Wszechświecie. Od lat odgrywają ważną rolę w badanich galaktyk, a także w testowaniu teorii ewolucji gwiazd. Nowe obserwacje Cefeid dostarczają nam coraz dokładniejszych danych, ale też stawiają ciekawe zagadki które staramy się rozwiązać.
